Ҳукумдорлар Миллат, Ватан тарихи https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar.html Fri, 26 Apr 2024 15:28:44 +0000 Joomla! 1.5 - Open Source Content Management uz-uz Ҳукмдорлар https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/235-hukumdorlar.html https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/235-hukumdorlar.html Қадимги Хоразм давлати
(қадимги даврдан ХIII аср ўрталаригача)

Қадимги хоразмшоҳлар (сиёвушийлар)
• Кайхусрав (тахминан мил. авв. 1200-1140)
• Саксафар (тахминан мил. авв. 519-517)
• Фарасман (тахминан мил. авв. 329-320)
• Хусрав (тахминан мил. авв. 320)

Африғийлар (IV-Х асрлар)
• Африғ (IV аср боши)
• Абу Абдуллоҳ Муҳаммад (?-995-йил, сулоланинг сўнги вакили)

Маъмунийлар сулоласи (995-1017)
• Маъмун ибн Муҳаммад (995-997)
• Али ибн Маъмун (997-999)
• Маъмун ибн Маъмун (999-1017)

Олтинтошлар сулоласи (1017-1041)
• Олтинтош (1017-1032)
• Саид ибн Маъсуд (1032 -?)
• Исмоил Хандон (?- 1041)

Қадимги Бақтрия давлати (Ўрта Осиё)

Аҳамонийлар сулоласи (мил. авв. 530-329)
• Смердис (мил. авв. 530-522)
• Дадаршиш (мил. авв. 522-486)
• Ариамен (мил. авв. 486-480)
• Масист (мил. авв. 480-465)
• Артабон (мил. авв. 465-423)
• Бесс     (мил. авв. 335-329)

Юнон-македонлар
• Александр Македонский (мил. авв. 329-323)

Салавкийлар ҳукмронлиги (мил. авв. 312-250)
• Антиох I (мил. авв. 293-260)

Юнонлар сулоласи (мил. авв. 250-130)
• Диодот I (мил. авв. 250-238)       
• Диодот II (мил. авв. 238-212)
• Эвтидем (мил. авв. 212-199)
• Деметрий (мил. авв. 199-167)
• Эвкратит (мил.авв. 167-155)
• Гелеокл (мил. авв. 155-130) 

Кушонлар (I-III асрлар)
• Кудзула Кадфиз (15-51)
• Вима Кадфиз (51-78)
• Канишка (78 -123)
• Васишка (123-127)
• Хувишка (127-159)
• Васудева И (159-193)
• Канишка ИИИ (193-222)
• Васудева ИИ (222-244)

Хиёнийлар (таҳминан 470-590)
(Сирдарё бўйларидан Амударё ҳавзасигача бўлган ҳудуд)
• Грумбат …

Кидарийлар (420-456)
(Амударё ҳавзаси ва жануби-ғарбий Суғд)
• Кидар …

Ефталийлар (В асрнинг 2-ярми – VI асрнинг 60-йиллари)
• Вахшунвар …

Ашиналийлар (Турк хоқонлиги) (VI аср ўрталари - 657)
• Истеми (553-576)
• Қора Чурин (576-609)
• Таман (609-611)
• Шегуйхон (611-618)
• Тўнёбғухон (618-630)
• Сибирхон (630-631)
• Ирбис
• Бўлунёбғухон (631)
• Тўнг Алп Дулухон (631-634)
• Тўнгшад-Ишбара Тўлисшад (634-639)
• Элқутлуқшад Ирбисхон (639-640)
• Баҳодур-Ирбисёбғухон (640-641)
• Ирбис Шегуйхон (641-651)
• Ишбарахон (651-657)

Сомонийлар (875-999)
• Нуҳ ибн Асад (819-842)
• Аҳмад ибн Асад (842-864)
• Наср I ибн Аҳмад (865-892)
• Исмоил ибн Аҳмад (874-907)
• Аҳмад ибн Исмоил (907-914)
• Наср II ибн Аҳмад (914-943)
• Нуҳ I ибн Наср (943-954)
• Абдумалик ибн Нуҳ (954-961)
• Мансур I ибн Нуҳ (961-976)
• Нуҳ ИИ ибн Мансур (976-997)
• Мансур II ибн Нуҳ (997-999)
• Абдулмалик II ибн Нуҳ (999-1000)
• Исмоил ибн Нуҳ (1000-1005)

Қорахонийлар (927-1212)
Йирик вакиллари:
• Абдулкарим Сотуқ Буғрохон (859-955)
• Мусо ибн Абдулкарим (955-970)
• Ҳасан ибн Сулаймон (977-992)
• Аҳмад ибн Али Арслонхон (998-1017; ҳокимият амалда укаси Наср ибн Али қўлида бўлган)
• Мансур ибн Али (1017-26)
• Иброҳим ибн Наср Тамғачхон (1040-70)
• Арслонхон Муҳаммад ибн Сулаймон (1102-30)
• Усмон ибн Иброҳим (?-1212)

Ануштегинийлар, хоразмшоҳлар
(1097-1231)
• Қутбиддин Муҳаммад (1097-1128)
• Отсиз (1128-1156)
• Эл Арслон     (1156-1172)
• Султоншоҳ Маҳмуд (1172)
• Такаш (1172-1200)
• Муҳаммад (1200-1220)
• Жалолиддин (1220-1231)

Темурийлар (1370-1500)
• Амир Темур (1370-1405)
• Халил Султон (1405-09)
• Улуғбек (1409-49)
• Абдуллатиф (1449-50)
• Абдулло Мирзо (1450-51)
• Абу Саид ибн Султон Муҳаммад  (1451-69)
• Султон Аҳмад Мирзо (1469-94)
• Султон Маҳмуд Мирзо (1494-98)
• Султон Али Мирзо (1498-1500)

Шайбонийлар (1500-1601)
• Шайбонийхон (1500-1510)
• Кўчкунчихон (1510-1530)
• Абу Саидхон (1530-1533)
• Убайдуллахон(1533-1539)
• Абдуллахон И (1539-1540)
• Абдулазизхон; Бухорода (1540-1550)
• Абдулатиф; Самарқандда (1540-1551)
• Наврўз Аҳмадхон - Бароқхон (1551-1556)
• Пирмуҳаммадхон (1556-1583)
• Абдуллахон II (1583-1598)
• Абдулмўминхон (1598-1599)
• Пирмуҳаммадхон ИИ (1599-1601)

Аштархонийлар
(1601-1756)
• Боқимуҳаммадхон (1601-1605)
• Валимуҳаммадхон (1605-1611)
• Имомқулихон (1611-1642)
• Надрмуҳаммадхон (1642-1645)
• Абдулазизхон (1645-1681)
• Субҳонқулихон (1681-1702)
• Убайдуллахон ИИ (1702-1711)
• Абулфайзхон (1711-1747)
• Абдулмўминхон (1747-1751)
• Убайдуллохон ИИИ (1751-1754)
• Шерғози (1754-1756) 

Бухоро амирлиги (манғитлар сулоласи) (1756-1920)
• Муҳаммад  Раҳим (1756-1758)
• Дониёлбий оталиқ (1758-1785)
• Шоҳмурод (1785-1800)
• Ҳайдар (1800-1826)
• Насруллохон (1826-1860)
• Музаффар (1860-1885)
• Абдулаҳад (1885-1910)
• Олимхон (1910-1920)

Хива хонлигида шайбонийлари сулоласи
(1511-1570)
• Элбарсхон (1511-1516)
• Султон Ҳожихон (1516)
• Ҳусайнқулихон (1516)
• Сўфиёнхон (1516-1522)
• Бужақахон (1522-1526)
• Аванешхон (1526-1538)
• Алихон (1538-1547)
• Ақатойхон (1547-1556)
• Юнусхон (1556-1557)
• Дўстхон (1557-1558)
• Ҳожи Муҳаммадхон (1559-1602)
• Араб Муҳаммадхон (1602-1621)
• Ҳабаш султон ва Элбарс султон (1621-1623)
• Асфандиёрхон (1623-1643)
• Абулғозихон (1644-1663)
• Анушахон (1663-1687)
• Худойдодхон (1687-1688)
• Ўзбекхон-Арнакхон (1688-1690)
• Жўжи Султон (1694-1697)
• Валихон (1697-1699)
• Шоҳниёзхон (1699-1690)
• Шоҳбахтхон (1702-1703)
• Сайид Алихон (1703-1705)
• Мусахон (1705-1706)
• Ёдгорхон (1706-1713)
• Шерғозихон (1714-1728)
• Элбарсхон (1728-1739)
• Тоҳирхон (1739-1740)
• Абулхайрхон (7-8 кун)
• Нуралихон (1740-1742)
• Абулғозихон ИИ (1742-1746)
• Ғойибхон (1746-56)
• Қорабойхон (1756-1757)
• Темурғозихон (1757-1764)
• Худойдодхон (1764-1765)
• Шоҳғозихон (1766-1767)
• Абулғозихон ИИИ (6 ой)
• Нуралихон (1768)
• Жаҳонгирхон (бир йил)
• Булакайхон (1770)

Хива хонлигида қўнғиротлари сулоласи (1770-1920)
• Муҳаммад Амин иноқ (1770-1790)
• Аваз Муҳаммад иноқ (1790-1804)
• Элтузархон (1804-06)
• Муҳаммад Раҳимхон (1806-1825)
• Оллоқулихон (1825-1842)
• Раҳимқулихон (1842-1845)
• Муҳаммад Аминхон (1845-1855)
• Абдуллахон (1855-1856)
• Қутлуғмуродхон (1856)
• Саид Муҳаммадхон (1856-1864)
• Муҳаммад Раҳимхон ИИ (1864-1910)
• Асфандиёрхон (1910-1918)
• Саид Абдуллахон (1918-1920)

Қўқон хонлигида минглар сулоласи (1709-1863)
• Шоҳрухбий (1709-1721)
• Абдураҳимбий (1721-1733)
• Абдулкаримбий (1733-1750)
• Абдураҳмонбий (1750)
• Эрдона (1751-1752; 1753-1762)
• Бобобек (1752-1753)
• Сулаймон (1762-1763)
• Норбўта (1763-1798)
• Олимхон (1798-1810)
• Умархон (1810-1822)
• Муҳаммад Алихон (1822-1842)
• Шералихон (1842-1844)
• Муродхон (1844)
• Худоёрхон (1845-1858; 1862-1863; 1865-1875)
• Маллахон (1858-1862)
• Султон Саъидхон (1863)

Туркистон генерал-губернаторлиги (1867-1917)
• К. П. фон Кауфман (1867-1881)
• Г. А. Колпаковский (1881-1882)
• М. Г. Черняев (1882-1884)
• Н. О. Розенбах (1884-1888)
• А. Б. Вревский (1889-1898)
• С. М. Духовской  (1898-1901)
• Н. А. Иванов (1901-1904)
• П. Н. Тевяшов (1904-1905)
• Д. И. Субботич (1905-1906)
• Н. И. Гродеков (1906-1908)
• П. И. Мишченко (1908-1909)
• А. Б. Самсонов (1909-1913)
• Флуг (1913-1915)
• Мартсон (1915-1916)
• А. Н. Куропаткин (1916-1917)

Бухоро Халқ Совет Республикаси (1920-1924)
• А.Муҳитдинов (1920.09 - 1921.09) - Умумбухоро инқилобий қўмитаси раиси.
• Ф. Хўжаев (1920.09 - 1924.10) - БХСР халқ нозирлар раиси.
• У. Пўлатхўжаев (1921.09 - 1922.08) - БХСР МИК раиси.
• П. Хўжаев (1922.08-1924.11)- БХСР МИК раиси.
• М. Аминов - БХСР МИК раиси.

Хоразм Халқ Совет Республикаси (1920-1924)
• М. Султонмуродов (1920.02 - 1920.03) - Хоразм инқилобий қўмитасининг раиси.
• П. Юсупов (1920.27.04 - 1921.06.03) - ХХСР халқ нозирлар раиси.
• Ж. Қўчқоров (1921.03 - 1921.05) - Хоразм инқилобий қўмитасининг раиси.
• М. Оллоберганов (1921.05 - 1921.09) - ХХСР МИК раиси.
• О. Муҳаммадраҳимов (1921.09 - 1921.11) - ХХСР МИК раиси.

Россия Муваққат ҳукумати таркибида Туркистон
• Н. Н. Шчепкин (1916. 07.04 - 1917. 01.11) - Россия Муваққат ҳукуматининг Туркистон комитетининг раиси.

Совет Россияси таркибида Туркистон (1917-1918)
• Ф. И. Колесов (1917-1918) - Туркистон ҲКС раиси.

Туркистон Автоном Совет Сотсиалистик Республикаси (1918-1924)
Туркистон АССР Марказий Ижроия Комитети (МИК) раислари
• П.А.Кобозев (1918-1919) - Туркистон МИК раиси.
• Ф. Солкин (1918. 30.04. ) - Туркистон МИК ҳамраиси.
• Вотинсев (1918-1919.19.01) - Туркистон МИК раиси.
• Козаков (1919.28.01 - 1920) - Туркистон МИК раиси.
• Н. Тўрақулов (1919) - Туркистон МИК ҳамраиси.
• Т. Рисқулов (1920.01 - 1920.07) - Туркистон МИК раиси.
• Раҳимбоев (1920-1922) - Туркистон МИК раиси.
• Хидиралиев (1922-1924) - Туркистон МИК раиси.

Ўзбекистон Совет Сотсиалистик Республикаси (1925-1991)
Ўзбекистон Компартияси МКнинг 1-котиблари:
• В. Иванов     (1925-1927)
• Н. Гикало (1929)
• А. Икромов (1929-1937)
• У. Юсупов (1937-1950)
• А.Ниёзов (1950-1955)
• Н. Муҳитдинов (1955-1957)
• С. Камолов (1957-1959)
• Ш. Рашидов (1959-1983)
• И.Усмонхўжаев (1983-1988)
• Р. Нишонов (1988-1989)
• И. Каримов (1989-1991)

Ўзбекистон Республикаси (1991-йил 1-сентабр).
Ўзбекистон Республикаси Президенти:
• Ислом Абдуғаниевич Каримов

]]>
adhamiy@yahoo.com (Абу Муслим) Ҳукумдорлар Sun, 07 Nov 2010 01:38:27 +0000
Нишонов Рафиқ Нишонович https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/236-nishonov.html https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/236-nishonov.html (1926-йил 15-январ, Бўстонлиқ тумани)
(1988-1989)

Сиёсат ва жамоат арбоби. 1951-йилдан туман партия комитети котиби, Тошкент шаҳри партия комитети бўлим мудири, Тошкент шаҳри ижроия қўмитаси раиси. Ўзбекистон Коммунистлар партияси Марказий кенгаши котиби (1963-70). 1970-йилдан Шри Ланка Республикаси ва Малдив Республикасида СССРнинг Фавқулодда ва мухтор элчиси, СССРнинг Иорданиядаги элчиси. Ўзбекистон ССР Ташқи ишлар вазири (1985-86). Ўзбекистон Олий Совети Президиуми раиси (1986-88). Ўзбекистон КП МК 1-котиби (1988-89), СССР Олий Совети Миллатлар Советининг раиси (1989-91).
Р. Нишонов республикага раҳбарлик қилган йилларда қатъиятсизлиги, узоқни кўра билмагани туфайли Марказнинг Ўзбекистонга нисбатан ғаразли сиёсати ва қатағонлари давом этди, ижтимоий-иқтисодий ҳаёт оғирлашди, миллатлараро адоватлар кучайди, республиканинг маъмурий-ҳудудий тузилиши бўйича волюнтаристик қарорлар қабул қилинди.

]]>
adhamiy@yahoo.com (Абу Муслим) Ҳукумдорлар Sun, 07 Nov 2010 01:44:53 +0000
Усмонхўжаев Иномжон Бузрукович https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/237-usmonxojaev.html https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/237-usmonxojaev.html (1930-йил 21-май, Бағдод тумани)
(1983-1988)

Партия арбоби. Ўрта Осиё политехника институтининг архитектура факултетини тугатган (1955). Марғилон шаҳри бош меъмори (1959), Фарғона вилояти партия комитети инструктори (1960), Фарғона вилояти ижроия қўмитаси бошқарма бошлиғи (1961), Фарғона шаҳри ижроия қўмитаси раиси (1962-64), Сирдарё вилояти партия комитети котиби (1965-69), КПСС МК инструктори (1969-72), Наманган вилояти ижроия қўмитаси раиси (1972-74), Андижон вилояти партия комитети 1-котиби (1974-78), Ўзбекистон ССР Олий Совети Президиуми раиси (1978-83). Ўзбекистон Компартияси МК 1-котиби (1983-88).
И. Усмонхўжаев республикага раҳбарлик қилган йилларда сиёсий ва иқтисодий вазият ёмонлашди, у қатъиятсизлиги ва журъатсизлиги туфайли Марказнинг тазйиқига дош бера олмай, 1984-88-йилларда Ўзбекистоннинг кўплаб хўжалик ва партия арбобларини “пахта иши” ва “ўзбеклар иши” деган сохта сиёсий айбловлар натижасида қатағон қилинишига, халқнинг миллий ғурури ва қадриятлари камситилишига йўл қўйиб берди.

]]>
adhamiy@yahoo.com (Абу Муслим) Ҳукумдорлар Sun, 07 Nov 2010 01:45:55 +0000
Рашидов Шароф Рашидович https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/238-roshidov.html https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/238-roshidov.html (1917-йил 6-ноябр, Жиззах шаҳри - 1983-йил 31-октабр, Тошкент)
(1959-1983)

Давлат ва жамоат арбоби, ёзувчи. Жиззах педагогика техникумини (1935), Самарқанд Давлат университетининг филология факултетини тугатган (1941). Самарқанд вилояти газетасида масъул котиб, муҳаррир ўринбосари ва муҳаррир (1937-41, 1943). 2-жаҳон уруши қатнашчиси (1941-йил ноябр -1942). Ўзбекистон Коммунистлар партияси Самарқанд вилоят комитети котиби (1944-47), “Қизил Ўзбекистон” газетаси муҳаррири (1947-49), Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси бошқаруви раиси (1949-50). Ўзбекистон Олий Совети Президиуми раиси (1950-59). Ўзбекистон КП МКининг 1-котиби (1959-83). КПСС МК Сиёсий бюроси (Президиуми) аъзолигига номзод (1961-83). 2 марта Меҳнат қаҳрамони (1974, 1977).
Ш.Рашидов адабиётга шоир сифатида кириб келди ва 1-йирик асари - “Чегарачи” достони 1937-йилда нашр қилинди. Фашизмга қарши кураш туйғулари билан суғорилган “Қаҳрим” шеърлар тўплами 1945-йилда чоп этилди. Рашидов даврнинг муҳим ҳисобланган муаммоларидан бири - қўриқ ва бўз ерларни ўзлаштириш мавзуида “Ғолиблар” қиссасини (1953) ёзди. 2-жаҳон уруши йилларида фронт орқасида қаҳрамонона меҳнат қилган халқ ҳаётига бағишланган “Бўрондан кучли” (1958) ва “Қудратли тўлқин” (1964), “Ғолиблар” (1972) романларини яратди. Ш.Рашидов халқ ва мамлакат ҳаётида рўй берган воқеаларни давлат ва партия арбоби сифатида мушоҳада этиб, адабиётнинг бадиийлик мезонларидан кўра ғоявийлик тамойилига кўпроқ эътибор берди. Ҳинд халқ афсонаси асосида ёзилган “Кашмир қўшиғи” лирик қиссаси (1956) Ш.Рашидов ижодида алоҳида ўринни эгаллайди.
Ш.Рашидов республикага раҳбарлик қилган йилларда қатор бунёдкорлик ишлари билан бирга қишлоқ хўжалиги ерларидан экстенсив фойдаланиш оқибатида экологик вазиятнинг бузилиши, пахта яккаҳокимлигининг қарор топиши каби нохуш ҳолатлар ҳам юз берди. Ш.Рашидов вафотидан сўнг Марказ томонидан тоталитар тузумнинг барча кирдикорлари унга юкланиб, 80-йиллар қатағонида ноҳақ қораланди.

]]>
adhamiy@yahoo.com (Абу Муслим) Ҳукумдорлар Sun, 07 Nov 2010 01:46:39 +0000
Муҳитдинов Нуриддин Акрамович https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/239-muhitdinov.html https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/239-muhitdinov.html (1917-йил 19-ноябр, Тошкент)
(1955-1957)

Давлат ва сиёсат арбоби, дипломат. Москвадаги савдо-кооператив институтини тугатиб (1938), турли лавозимларда ишлади. 2-жаҳон уруши қатнашчиси. 1946-йилдан унинг сиёсий фаолияти бошланди. Наманган вилоят партия қўмитаси котиби ва 1-котиби (1947-50), Ўзбекистон Компартияси МК котиби (1950-51), Ўзбекистон ССР Министрлар Совети раиси (1951-53, 1954-55), Ўзбекистон Ташқи ишлар вазири (1953-54), Ўзбекистон Компартияси МК 1-котиби (1955-57), КПСС МК котиби (1957-61). КПСС МК Президиуми аъзолигига номзод (1956-57), аъзо (1957-61). Сентросоюз бошқаруви раиси ўринбосари (1962-66), СССР Министрлар Совети Хорижий мамлакатлар билан маданий алоқалар комитети раисининг 1-ўринбосари (1966-68), СССРнинг Суриядаги элчиси (1968-77), СССР савдо-саноат палатаси раисининг ўринбосари (1977-85), Ўзбекистон ССР Министрлар Советининг маслаҳатчиси (1986-87), “Ёдгорлик” тарихий маданий мерос жамияти раиси (1987-96), “Олтин мерос” Халқаро хайрия жамғармаси бош маслаҳатчиси (1996-йилдан).

]]>
adhamiy@yahoo.com (Абу Муслим) Ҳукумдорлар Sun, 07 Nov 2010 01:47:48 +0000
Ниёзов Амин Эрматович https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/240-niyazov.html https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/240-niyazov.html (1903-йил 1-ноябр, Фарғона вилояти, Марғилон тумани - 1973-йил 26-декабр, Тошкент)
(1950-1955)

Давлат ва сиёсат арбоби. Ўзбекистонда хизмат кўрсатган бинокор (1973). 1920-30-йилларда совет органларида ишлади. Москвадаги Саноат академиясида ўқиди (1930-34). 1940-йил Ўзбекистон Коммунистлар партияси Марказий Кенгашининг қурилиш бўлими мудири. 1940-46-йилларда республика Молия халқ комиссари, 1946-47-йилларда Ўзбекистон Министрлар Совети раиси ўринбосари. 1947-50-йилларда Ўзбекистон Олий Совети Президиуми раиси, 1950-55-йилларда Ўзбекистон Коммунистлар партияси Марказий кенгашининг II котиби. Ўзбекистон Коммунал хўжалик министри, Министрлар Совети Газ ва коммунал хўжалик Бош бошқармасининг бошлиғи (1956-60).

]]>
adhamiy@yahoo.com (Абу Муслим) Ҳукумдорлар Sun, 07 Nov 2010 01:48:30 +0000
Юсупов Усмон https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/241-yusupov.html https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/241-yusupov.html (1900-йил 1-март, Фарғона туманидаги Каптархона ғишлоғи - 1966-йил 7-май, Тошкент)
(1937-1950)

Давлат ва сиёсат арбоби. Меҳнат фаолиятини 1916-йил Қовунчи (ҳоз. Янгийўл шаҳри)даги пахта тозалаш заводида ишчиликдан бошлаган. Тошкент бинокорлар уюшмаси раиси, касаба уюшмалари Тошкент округи кенгаши раиси (1926-28). Ўзбекистон Компартияси МК котиби (1928-31), ВССПС Ўрта Осиё бюроси раиси (1931-34). Ўзбекистон ССР Озиқ-овқат саноати халқ комиссари (1936-37), Ўзбекистон Компартияси МК 1-котиби (1937-50). СССР Пахтачилик министри (1950-53), Ўзбекистон ССР Министрлар Совети раиси (1953-54), Мирзачўлдаги “4-Боёвут” ва “2-Боёвут” с-злари ва Янгийўл туманидаги «Халқобод» аграр-саноат бирлашмаси директори (1955-66).
Юсупов республикага раҳбар бўлган йилларда Ўзбекистонда халқ ҳашари йўли билан йирик сув иншоотлари (Катта Фарғона канали, Каттақўрғон сув омбори ва б.) қурилган. 2-жаҳон уруши даврида мамлакат ғарбидан кўчириб келтирилган корхоналарни ишга тушириш, янгиларини қуриш, фронтни озиқ-овқат, кийим-кечак билан мунтазам таъминлаш, ўзбекистонликларни фашизмга қарши курашга сафарбар қилиш, уруш туфайли уй-жой ва бошпанасиз қолган аҳоли ҳамда этим қолган болаларга меҳрибонлик ва инсонпарварлик қилишда Юсупов бош-қош бўлган. У ўз сиёсий фаолияти даврида имконият доирасида Ўзбекистон халқи манфаатларини ҳимоя қилишга интилган бўлишига қарамай оммавий қатағон сиёсатида (1937-39) Марказ фармойишларини бажаришга мажбур бўлган. Тошкентдаги Чиғатой қабристонига дафн этилган. Катта Фарғона канали, Фарғона туманидаги қишлоқ, республикадаги бир неча мактаб, кўча, ширкат хўжалигига Юсупов номи берилган. Янгийўл шаҳрида уй-музейи бор, ҳайкали мавжуд.

]]>
adhamiy@yahoo.com (Абу Муслим) Ҳукумдорлар Sun, 07 Nov 2010 01:49:33 +0000
Икромов Акмал Икромович https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/242-ikramov.html https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/242-ikramov.html (1898-йил, Тошкент - 1938-йил, 13-март, Москва)
(1929-йил декабр - 1937-йил сентабр)

Давлат ва сиёсат арбоби. Тошкентнинг Ўқчи маҳалласида мактабдор Икром домла оиласида туғилган. Отасининг мактабида савод чиқарган. Ёшлигидан форс ва араб тилларини пухта эгаллаб, шарқ адабиётини чуқур ўрганган. Тошкент шаҳрида ўқитувчи (1918-1919), “Изчиллар тўдаси” ва “Чиғатойг урунги”аъзоси, Элхон тахаллуси билан шеърлар ёзган. Наманган, Фарғона, Сирдарё вилоятлари партия ташкилотларида турли лавозимларда фаолият кўрсатган (1919-1921). Туркистон Коммунистлар партияси Марказий Кенгашининг котиби ва ташкилий инструкторлик бўлими мудири (1921-1922). Туркистон Республикасида янги иқтисодий сиёсат (НЕП) ни амалга оширилишида ташаббускорлик қилган. 1922-1924-йилларда Москвадаги Коммунистик университетда ўқиди. 1925-йил январдан Тошкент вилояти партия комитети котиби. 1925-йил февралдан Ўзбекистон Коммунистлар Партияси Марказий Кенгаши котиби, биринчи котиби (1929-йил декабр - 1937-йил сентабр). 1931-1934-йилларда Бутун иттифоқ коммунистлар партияси марказий кенгашининг Ўрта Осиё бюроси котиби. Бутун Россия Марказий Ижроия Қўмитаси аъзоси, 1925-1937-йилларда СССР Марказий Ижроия Қўмитаси Президиуми аъзолигига номзод. ЎзССР Марказий Ижроия қўмитаси Президиуми аъзоси (1925-1937).
А. Икромов 1919-1924-йилларда имконияти доирасида ўзбек халқи манфаатлари учун Марказ сиёсатига қарши курашган. У моҳир публицист сифатида Ўзбекистонда қишлоқ хўжалигини, хусусан пахтачиликни ривожлантиришга, маданий қурулишга доир кўплаб назарий мақолалар, илмия асарлар ёзган. Икромов ўз фаолияти давомида Ўрта Осиё бюроси ва Марказнинг кўрсатмаларига амал қилишга мажбур бўлган. 1925-1927-йилларда ўн саккизлар гуруҳи, иноғомовчиликка қарши ғоявий кураш олиб борган. Ўзбекистонда ер-сув ислоҳати, мажбурий жамоатлаштириш, республикада замонавий саноат асосларини қуриш ва бошқа тадбирларга раҳбарлик қилган. Жадидларни “буржуа миллатчилиги” да айблаган. Икромов гарчи болшевистик ғоядан чекинмаган бўлса-са, мустабид тузум қатағончилари уни аяб ўтирмадилар. 1937-йил сентабрда Тошкентда қамоққа олинди. Cоветларга қарши “Ўнг троцкийчи блок” деб аталган иш бўйича Москвада суд қилиниб, собиқ СССРни бўлиб юбориш, жумладан, Ўрта Осиё республикаларини ажратиб олиш, давлат тузумини ағдариш, капитализмни, буржуазия ҳокимиятини тиклашда айбланди ва отиб ташланди.
1957-йил 3-июнда СССР Олий суди ҳарбий коллегияси А. Икромовни айбсиз деб топди ва у оқланди. Икромов хотираси абадийлаштирилиб, Тошкент шаҳридаги туманга, йирик кўчага, маҳаллалар ва мактабларга унинг номи берилган. Тошкент ва Самарқандда ҳайкали ўрнатилган.

]]>
adhamiy@yahoo.com (Абу Муслим) Ҳукумдорлар Sun, 07 Nov 2010 01:50:54 +0000
Гикало Николай Фёдорович https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/243-gikalo.html https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/243-gikalo.html (1897-1938)
(1929)

Совет партия арбоби. 1917-йилдан КПСС аъзоси. Шимолий Кавказда совет ҳокимиятини ўрнатиш учун курашганлардан бири. 1925-йилдан Шимолий Кавказда давлат котиби. 1929-йилда Гикало Ўзбекистон Коммунистлар партияси Марказий кенгашининг I-котиби бўлган. Кейинги йилларда Озарбайжон Коммунистлар партияси марказий кенгашининг бош котиби, Москва Давлат қўмитаси ва маҳаллий қўмита раиси лавозимларида ҳам ишлаган. 1932-1937-йилларда Беларуссия Коммунистлар партияси марказий кенгашининг котиби. 1930-йилдан марказий-инқилобий қўмита аъзоси. 1934-йилдан Бутун иттифоқ Коммунистлар партияси марказий қўмитаси аъзолигига номзод. У СССР Марказий ижроия қўмитасига аъзо бўлган.

]]>
adhamiy@yahoo.com (Абу Муслим) Ҳукумдорлар Sun, 07 Nov 2010 01:53:57 +0000
Иванов Владимир Иванович https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/244-ivanov.html https://e-tarix.uz/shaxslar/hukumdorlar/244-ivanov.html (1893-1938),
(1925-1927)

Давлат ва партия арбоби. КПССга 1915-йилда аъзо бўлиб кирган. 1917-йилдаги Москвада бўлиб ўтган Октабр инқилобида қатнашган. 1920-йилдан Россия Коммунистлар партиясининг Ярославл губерна комитети котиби. 1925-1927-йилларда Ўзбекистон Коммунистлар партияси марказий кенгашининг биринчи котиби. 1927-1937-йилларда Бутун иттифоқ Коммунистлар Шимолий Кавказ ва Шимолий ўлка комитетининг котиби. 1924-йилдан партия марказий кенгашига номзод. 1934-йилдан партия марказий кенгаши аъзоси.

]]>
adhamiy@yahoo.com (Абу Муслим) Ҳукумдорлар Sun, 07 Nov 2010 01:54:52 +0000